Τρίτη 9 Φεβρουαρίου 2010

Μεγάλοι σαν Έλληνες




Ένας Μεγάλος Έλληνας
(ο τελευταίος ?)o Κώστας Αξελός
,
έφυγε επί των ημερών μας.
Κώστας Αξελός: «Η φιλοσοφία σήμερα δεν μπορεί να υπηρετήσει τίποτα και κανέναν»

Ένας γοητευτικός έφηβος ογδόντα πέντε ετών, με μυαλό σπινθηροβόλο. Φωνή και προφορά, υποβλητικές. Η ανθρώπινη ζεστασιά διάχυτη. Το γέλιο αβίαστο. Μοναδική οξύνοια δεμένη με παιδική τρυφερότητα. Και όσο σου μιλάει, νιώθεις από τους τυχερούς εκείνους, που δέχτηκαν τα υψηλά ερεθίσματα «πετάγματος της σκέψης» από έναν από τους σημαντικότερους στοχαστές του αιώνα μας. Τον συνάντησα στη Θεσσαλονίκη, όπου η εκεί Φιλοσοφική Σχολή του ΑΠΘ τον αναγόρευσε πρόσφατα επίτιμο διδάκτορα. Ο λόγος του τελευταίου μεγάλου Ελληνα στοχαστή σε συνεπαίρνει, σε βοηθάει να ανελιχθείς σε άλλες σφαίρες, σε γεμίζει χαρά. Aντε μετά να προσγειωθείς και να κάνεις αυτήν τη σπάνιας ποιητικότητας συζήτηση… συνέντευξη. «Τα μεγάλα ερωτήματα έχουν απαντηθεί από δεκάδες μεγάλους και παραμένουν αναπάντητα. Στη φιλοσοφία, η έννοια της απάντησης σε ένα ερώτημα είναι μια αδόκιμη σκέψη. Το γιατί υπάρχει ο κόσμος έχει ποτέ αποδειχθεί;» λέει ο Κώστας Αξελός. Και στην εύλογη ερώτηση αν η συνεχής αυτοαναίρεση της αλήθειας αναζωογονεί ή σκοτώνει τον φιλόσοφο, απαντά: «Μιλάω πάντα για στοχαστές και όχι για φιλοσόφους. Και η αλήθεια είναι μια πάρα πολύ προβληματική έννοια. Βλέπω την αλήθεια σαν κυρίαρχη μορφή μιας περιπλάνησης. Αμα η περιπλάνηση παίρνει μορφή και περιεχόμενο και συγκροτεί και συγκροτείται, δίνει μια μορφή της αλήθειας. Αλλά η αλήθεια υπακούει στην περιπλάνηση, και όχι το αντίθετο».

Ακμαίος στα 85 χρόνια του, ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας στοχαστής ,παρεχώρησε στον Γιώργο Δουατζή μια σπάνια συνέντευξη, αποσπάσματα της οποίας μεταφέρω εδώ:

------ Η τεχνική προχώρησε με γιγαντιαία βήματα. Ο άνθρωπος, όμως, αμφιβάλλω πολύ.

------ Υπάρχει έως και μια τεχνική των φαντασιώσεων. Ο κινηματογράφος, η ίδια μας η ζωή είναι μια μορφή τεχνικής. Είναι σαν αυτό που ακούω από τους φοιτητές, να λένε «έκανα έρωτα» χρησιμοποιώντας τη λέξη «κάνω» σαν να έκαναν ένα σκαμνί ως μαραγκοί…

-------- Η εποχή μας έχει πέσει χαμηλά και η φιλοσοφία ζει το τέλος της. Μετά από αυτήν υπάρχει χώρος για μια ανοιχτή ποιητική σκέψη.

--------Πέρα από την ποίηση του ανθρώπου με τη λυρική έννοια, υπάρχει η ποιητικότητα του κόσμου που είναι πιο δυνατή. Και η ανθρώπινη ποίηση είναι ένα ανταύγασμά της. Με ενδιαφέρει η ποίηση που ξεφεύγει από όλα τα όρια και φτάνει σε ένα ύπατο σημείο όπου συντρίβεται, συντρίβοντας και τον ποιητή της.

------- Η Φιλοσοφία Δεν μπορεί να υπηρετήσει τίποτα και κανέναν. Σήμερα, ως πλανητική σκέψη μπορεί να τα θέσει όλα υπό ερώτηση και να δώσει αινιγματικές απαντήσεις

-------ΘΕΟΣ : Η πορεία του κόσμου η ίδια έκανε να φανεί ένας Θεός. Λέω συχνά ότι ο Θεός είναι μια μορφή και μια μάσκα του κόσμου.

--------Οι ψυχικές δυνάμεις σπρώχνουν τη σκέψη. Το ψυχικό όμως, που γίνεται ψυχολογικό, είναι εμπόδιο. Παραδείγματος χάριν, ο ναρκισσισμός σαν το αποκορύφωμα του ψυχολογισμού είναι κάτι που όλα τα αναχαιτίζει, τα συρρικνώνει.

------- Ας θέσουμε πρώτα μια ερώτηση: πώς ξετυλίγεται ο κόσμος; Δεν θα έλεγα τι είναι ο κόσμος, γιατί τότε τον καθιστούμε στατικό. Οι μεν λένε προϊόν της ιδέας, οι άλλοι λένε προϊόν της ύλης, άλλοι λένε δημιούργημα του Θεού, άλλοι λένε φαντασίωση του ανθρώπου. Ολα αυτά είναι νοήματα που δίνουμε σαν να βρισκόμαστε έξω από τον κόσμο, ενώ ο κόσμος ο ίδιος ξετυλίγεται χωρίς νόημα, χωρίς γιατί και επειδή, σαν παιχνίδι.

--------- «να μοχθήσουμε να σώσουμε το όνειρο αφού δεν μπορούμε να το πραγματοποιήσουμε»…Ολοι κινούμεθα και από διάχυτα όνειρα. Τα όνειρα είναι τα ανοίγματα της ζωής μας. Εχουμε να μάθουμε περισσότερα πράγματα από τα όνειρά μας

.
---------- θηλυκό είναι Το ήμισυ του κόσμου. Κάτι πάρα πολύ κυρίαρχο, όχι σε επίπεδο διάκρισης φύλων, άντρας - γυναίκα. Είναι σαν δύο δυνάμεις στον κόσμο. Η σχέση με το θηλυκό είναι ένα από τα σημεία συνάντησης, των ανθρώπων μεταξύ τους και με τον κόσμο, και μαζί απομάκρυνσης. Δεν μπορεί ποτέ να πραγματοποιηθεί η απόλυτη συνάντηση αρσενικού και θηλυκού.

---------- Ο άνθρωπος φοβάται τη ζωή περισσότερο από το θάνατο. Τη ζωή που οδηγεί προς το τέλος νομίζω ότι φοβούνται οι άνθρωποι.

--------- Μεγαλύτερος φόβος είναι το στέγνωμα της ψυχής και της σκέψης

.
-------- Η πίστη είναι υπόθεση θρησκευτική. Με την ποίηση και τη σκέψη ο άνθρωπος μπορεί να ανοιχτεί στη φύση, στην τεχνική και στο περιπλανώμενο παιχνίδι επάνω σε έναν ληξιπρόθεσμο πλανήτη.

------- Υπάρχει κρίση πολιτισμού, κρίση στον ψυχισμό των ανθρώπων, η οποία εκδηλώνεται σε ολόκληρο τον κόσμο


------- Η μεγαλύτερη χαρά είναι ιι συναντήσεις -στιγμιαίες και καίριες- με εκφάνσεις της φύσης, η δύναμη του έρωτα και της φιλίας που περιέχει τον έρωτα, οι σκέψεις που έρχονται σε μας

.
--------Η σύγχρονη Ελλάδα είναι ένα πρόβλημα. Ούτε Ανατολή ούτε Δύση ούτε Ευρώπη ούτε Ασία. Βαδίζει προς την αναζήτηση μιας ενότητας, την οποία δεν βρίσκει εύκολα. Δεξιά και Αριστερά είναι φθαρμένες και δεν αναδύεται ένας δρόμος.

Πηγή :ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_14/04/2009_275322



6 σχόλια:

  1. Εκτός από τα΄ομορφα ποιήματά σου , πάντα μας δίνεις και πληροφορίες για σπουδαία πρόσωπα.
    Καλη΄σου μέρα Λυγερή

    Να ζεις, να γελάς, να ελπίζεις!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. "Μεγαλύτερος φόβος είναι το στέγνωμα της ψυχής και της σκέψης"
    Ο τελευταίος μεγάλος Έλληνας στοχαστής!?...
    Ίσως...
    Να είσαι καλά Λυγερή μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μαρια Νικολαου

    Να ζείς ! Τι ωραία ευχή να μπορούσαμε να την εννοήσουμε όλοι και να την δώσουμε σε όλους τους συνανθρώπoυς μας .
    Αγωνιζόμαστε,τρέχουμε,πονάμε ,ξημερωνο-βραδιαζόμαστε με την αγωνία μη χάσουμε εμείς και οι αγαπημένοι μας μια στιγμή από την Ζωή μας.
    Είδες τι λέει αυτός ο υπέροχος στοχαστής ο μεγάλος Ελληνας Κ.Αξελός ;
    "Ο άνθρωπος φοβάται τη ζωή περισσότερο από το θάνατο. Τη ζωή που οδηγεί προς το τέλος νομίζω ότι φοβούνται οι άνθρωποι."
    Αλήθεια δεν είναι ;;;

    Νάσαι καλα κορίτσι μου .Σ'ευχαριστώ που με θυμάσαι.Είναι αμοιβαίο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Eva F.

    "Το στέγνωμα της Ψυχής." Πολύ παραστατικά δοσμένο το εσωτερικό του ανθρώπου μέσα από δυο μόνο λέξεις.
    Αυτή είναι σοφία.Να μπορείς να στοχάζεσαι τα"απλά κι αληθινά " πράγματα που καθορίζουν τη ύπαρξή σου .
    Καλημέρα Ευάκι μου

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Απίστευτα όσα είπε ο Κώστας Αξελός!
    Αιωνία του η μνήμη!
    άνθρωποι σαν αυτόν δεν φεύγουν, ποτέ, ζουν και υπάρχουν στο πάντα και στο τώρα, στην ψυχή και στο μυαλό μας!

    Η μεγαλύτερη χαρά είναι ιι συναντήσεις -στιγμιαίες και καίριες- με εκφάνσεις της φύσης, η δύναμη του έρωτα και της φιλίας που περιέχει τον έρωτα, οι σκέψεις που έρχονται σε μας

    . --------Η σύγχρονη Ελλάδα είναι ένα πρόβλημα. Ούτε Ανατολή ούτε Δύση ούτε Ευρώπη ούτε Ασία. Βαδίζει προς την αναζήτηση μιας ενότητας, την οποία δεν βρίσκει εύκολα. Δεξιά και Αριστερά είναι φθαρμένες και δεν αναδύεται ένας δρόμος.

    Απόλυτα αληθινά και τα δύο!!

    Καλό τριήμερο Λυγερή μου!
    Να περάσεις όμορφα και να ξεκουραστείς.
    Την αγάπη μου
    :))

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. marianaonice

    Δεν είναι μόνο η σοφία, ο σε βάθος επεξεργασμένος στοχασμός του ούτε η ποιητική εκφορά του λόγου του μεγάλου ΄Ελληνα Κώστα Αξελού.
    Είναι η Ψυχική καλλιέργεια που αναδύεται εκ βαθέων και σκιαγραφεί ανάγλυφα τον πραγματικά πνευματικό Άνθρωπο.

    Μαριανάκι μου σ' ευχαριστώ για την "καλή ξεκούραση "που μου εύχεσαι. Την χρειάζομαι όο ποτέ .Σε καλό να μου βγεί.
    Σήμερα όμως τα στούμπησα όλα κιαφιέρωσα κάποιο χρόνο στις σελίδες φίλων που δεν ξεχνώ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή